Łowicz, nazywany często "sercem Mazowsza", to miasto o bogatej historii i wyjątkowym folklorze. Dawna siedziba arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski kryje w sobie wiele architektonicznych perełek, a okolica zachwyca tradycyjną kulturą łowicką. Jeśli planujesz weekend w centralnej Polsce, Łowicz oferuje niezapomniane doświadczenia zarówno dla miłośników historii, jak i osób poszukujących autentycznego kontaktu z polską kulturą ludową. W naszym przewodniku przedstawiamy najciekawsze atrakcje turystyczne w Łowiczu i okolicy, które koniecznie powinieneś odwiedzić.

Najważniejsze zabytki Łowicza

Łowicz, mimo niewielkich rozmiarów, może pochwalić się imponującą liczbą zabytków. Większość z nich znajduje się w centrum miasta, co sprawia, że zwiedzanie jest wygodne i nie wymaga przemieszczania się na duże odległości. Oto najważniejsze miejsca, które warto zobaczyć podczas wizyty w Łowiczu.

Bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja

Nazywana często "mazowieckim Wawelem", bazylika katedralna to najważniejszy zabytek Łowicza. Ta barokowa świątynia stoi w miejscu pierwszego łowickiego kościoła i uzyskała swoją obecną formę w XVII wieku. W jej kryptach pochowano wielu arcybiskupów gnieźnieńskich i prymasów Polski, co nadało jej szczególnego znaczenia historycznego.

Na szczególną uwagę zasługuje kaplica Uchańskiego z XVI wieku z relikwiami św. Wiktorii - patronki miasta i regionu. W 1992 roku kościół został podniesiony do godności katedry przez Jana Pawła II, a w 1999 roku uzyskał tytuł bazyliki mniejszej.

Muzeum Diecezjalne i punkt widokowy na wieży bazyliki

W jednej z wież bazyliki mieści się Muzeum Diecezjalne, a na wysokości 35 metrów znajduje się taras widokowy, z którego rozpościera się panorama miasta. To doskonałe miejsce, by zobaczyć Łowicz z zupełnie innej perspektywy.

Ratusz i Stary Rynek

Stary Rynek w Łowiczu to serce miasta, gdzie obecnie znajduje się parking. Klasycystyczny ratusz, wzniesiony w 1828 roku według projektu Bonifacego Witkowskiego, stoi w północnym krańcu rynku. Budynek wyróżnia się portalem ozdobionym kolumnami jońskimi oraz wieżą z pilastrami korynckimi i zegarem wybijającym miejskie kuranty.

W zachodniej pierzei rynku znajdują się renesansowo-barokowe kanonie (dawne mieszkania księży kanoników), a w południowej pierzei warto zwrócić uwagę na renesansową Kamienicę Cebrowskich, w której pierwotnie mieściła się apteka.

Nowy Rynek - unikatowy trójkątny plac

Nowy Rynek w Łowiczu to prawdziwa rzadkość architektoniczna - jeden z zaledwie trzech zachowanych w Europie trójkątnych rynków (pozostałe znajdują się w niemieckim Bonn i Paryżu). Na jego nietypowy kształt wpłynęła przepływająca w pobliżu rzeczka, wzdłuż której zbudowano ciąg kamienic.

Pierwotnie Nowy Rynek pełnił funkcję reprezentacyjną, a w jego centralnej części stał ratusz. Po zawaleniu się wieży ratuszowej w 1648 roku, plac stracił na znaczeniu i pozostał wyłącznie miejscem targowym. Dziś jedyną pamiątką po nieistniejącym ratuszu jest wytyczony za pomocą kostki brukowej dawny układ oryginalnego budynku.

Muzeum w Łowiczu

Muzeum w Łowiczu mieści się w gmachu dawnego seminarium Księży Misjonarzy przy Starym Rynku. Prezentuje ono historię miasta oraz bogate zbiory archeologiczne, regionalne i etnograficzne, w tym słynne łowickie wycinanki oraz wnętrze chłopskiej chaty. Na tyłach muzeum znajduje się miniskansen z trzema zagrodami łowickimi.

Prawdziwą perełką kompleksu jest barokowa kaplica pw. św. Karola Boromeusza z pięknymi freskami iluzjonistycznymi autorstwa Michała Anioła Palloniego. Według lokalnej legendy, podczas II wojny światowej budynek ocalał, ponieważ miejscowy ksiądz powiedział nazistom, że malowidła są dziełem Michała Anioła, nie precyzując, że chodzi o Palloniego, a nie Buonarottiego.

Inne warte uwagi zabytki Łowicza

Skansen Ziemi Łowickiej w Maurzycach

Odwiedzając Łowicz, koniecznie zaplanuj wycieczkę do Skansenu Ziemi Łowickiej w Maurzycach, oddalonego zaledwie 10 km od centrum miasta. To jedno z najciekawszych miejsc w regionie, gdzie możesz zobaczyć, jak wyglądało życie wsi łowickiej w XIX i na początku XX wieku.

W skansenie zgromadzono około 40 budynków zwiezionych z całego regionu. Dominują pomalowane na niebiesko chaty, których wnętrza odtwarzają dawne pomieszczenia mieszkalne. Wszystkie ozdobiono tradycyjnymi wycinankami lub pajączkami, a do niemal każdego z nich można zajrzeć.

Co zobaczyć w skansenie?

• Chłopskie chaty z pełnym wyposażeniem i bogato dekorowanymi wnętrzami
• Wiatrak koźlak
• Szkołę wiejską z wyposażeniem z okresu międzywojennego
• Drewniany kościół wraz z niezależną dzwonnicą
• Strażnicę straży pożarnej
• Kuźnię i inne budynki gospodarcze

Zabytki w skansenie podzielono na dwie strefy przedstawiające dwa popularne układy przestrzenne charakterystyczne dla dawnej wsi łowickiej: "starą wieś" z centralnym placem wioskowym (układ z połowy XIX wieku) oraz "nową wieś" (ulicówkę) z budynkami ustawionymi wzdłuż ulicy (charakterystyczną dla drugiej połowy XX wieku).

Warsztaty i wydarzenia w skansenie

Skansen w Maurzycach to nie tylko ekspozycja zabytkowych budynków, ale również żywe centrum kultury ludowej. Regularnie odbywają się tu warsztaty tradycyjnych rzemiosł, które pozwalają poznać dawne techniki i samodzielnie wykonać pamiątkę z regionu łowickiego:

• Warsztaty wycinankarstwa łowickiego
• Pokazy pieczenia chleba w tradycyjnym piecu
• Warsztaty toczenia naczyń na kole garncarskim
• Pokazy pracy kowala w zabytkowej kuźni
• Warsztaty tkackie

W sezonie letnim w skansenie organizowane są również festyny i imprezy folklorystyczne, podczas których można zobaczyć występy zespołów ludowych, degustować regionalne potrawy i kupić rękodzieło od lokalnych twórców.

Gdzie nocować w Łowiczu i okolicy?

Łowicz i okolice oferują różnorodne możliwości zakwaterowania, dostosowane do różnych potrzeb i budżetów. Niezależnie od tego, czy szukasz komfortowego hotelu, przytulnego pensjonatu czy autentycznego gospodarstwa agroturystycznego, znajdziesz tu coś dla siebie.

Hotele i pensjonaty w centrum Łowicza

Gospodarstwa agroturystyczne w okolicy

Apartamenty i kwatery prywatne

Unikalne atrakcje i lokalne doświadczenia

Łowicz to nie tylko zabytki i muzea, ale również żywa kultura ludowa i unikalne doświadczenia, których nie znajdziesz nigdzie indziej. Oto kilka wyjątkowych atrakcji, które warto uwzględnić w planie zwiedzania.

Muzeum Guzika

Jedno z najbardziej nietypowych muzeów w Polsce, prezentujące kolekcję ponad 7000 guzików z różnych epok i zakątków świata. Muzeum mieści się w prywatnym domu kolekcjonera Tomasza Stańczyka i jest dostępne do zwiedzania po wcześniejszym umówieniu telefonicznym.

Warsztaty wycinanki łowickiej

Wycinanki łowickie to jedna z najbardziej rozpoznawalnych form sztuki ludowej w Polsce. Te kolorowe, symetryczne kompozycje z papieru przedstawiają motywy roślinne, zwierzęce i sceny z życia wsi. W Łowiczu możesz nie tylko podziwiać wycinanki w muzeum, ale również nauczyć się ich wykonywania pod okiem doświadczonych twórców ludowych.

Sezonowe wydarzenia i festiwale

Łowicz słynie z barwnych obchodów świąt religijnych i festiwali folklorystycznych, które przyciągają turystów z całej Polski i zagranicy. Jeśli planujesz wizytę w określonym terminie, sprawdź, czy nie zbiegnie się ona z jednym z tych wyjątkowych wydarzeń:

• Niedziela Palmowa (tydzień przed Wielkanocą) - tradycyjne palmy łowickie osiągające nawet 20 metrów wysokości
• Boże Ciało (maj/czerwiec) - procesja z udziałem mieszkańców w tradycyjnych strojach łowickich
• Jarmark Łowicki (czerwiec) - festyn z muzyką ludową, pokazami rzemiosła i regionalnymi potrawami
• Biesiada Łowicka (sierpień) - festiwal kultury ludowej z koncertami, warsztatami i kiermaszem sztuki ludowej

Muzeum Ludowe Rodziny Brzozowskich w Sromowie

Zaledwie 12 km od Łowicza, w miejscowości Sromów, znajduje się unikalne prywatne muzeum założone przez rodzinę Brzozowskich. Główną atrakcją są ruchome makiety wyrzeźbione w drewnie, przedstawiające sceny z życia wsi łowickiej, procesje religijne i wesela. Oprócz nich można podziwiać kolekcję skrzyń posagowych, powozów, wycinanek i pajączków.

Muzeum zwiedzamy w towarzystwie właściciela, który barwnie opowiada o swojej pasji i historii rodziny. To miejsce, które zachwyca zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Praktyczne informacje dla turystów

Jak dojechać do Łowicza?

Gdzie zaparkować?

W centrum Łowicza znajduje się kilka parkingów, w tym bezpłatny parking przy Starym Rynku. W sezonie turystycznym może być jednak trudno znaleźć miejsce, dlatego warto przyjechać wcześnie rano lub skorzystać z parkingów nieco dalej od centrum.

Autobus turystyczny "Droga do kultury"

Od 2023 roku w sezonie letnim (czerwiec-wrzesień) kursuje specjalny autobus turystyczny "Droga do kultury", który ułatwia zwiedzanie atrakcji w okolicy Łowicza. Autobus zatrzymuje się na dworcu PKP w Łowiczu, na Starym Rynku, a następnie w Parku w Arkadii, Pałacu w Nieborowie, skansenie w Maurzycach i Pałacu w Walewicach.

Godziny otwarcia głównych atrakcji

Centrum Informacji Turystycznej

Planując zwiedzanie Łowicza, warto odwiedzić Centrum Informacji Turystycznej, gdzie otrzymasz aktualne informacje o atrakcjach, wydarzeniach, oraz bezpłatne mapy i materiały promocyjne.

Atrakcje w okolicy Łowicza

Łowicz stanowi doskonałą bazę wypadową do zwiedzania okolicznych atrakcji. W promieniu kilkunastu kilometrów od miasta znajduje się wiele interesujących miejsc, które warto odwiedzić podczas dłuższego pobytu w regionie.

Pałac w Nieborowie

Zaledwie 10 km od Łowicza znajduje się barokowy Pałac w Nieborowie, będący oddziałem Muzeum Narodowego w Warszawie. Ta magnacka rezydencja z 1694 roku zachwyca pięknymi wnętrzami z oryginalnymi meblami, dziełami sztuki i kolekcją porcelany. Wokół pałacu rozciąga się malowniczy ogród w stylu francuskim.

Pałac w Nieborowie był planem zdjęciowym dla wielu polskich produkcji filmowych, w tym "Akademii Pana Kleksa" oraz "Pana Samochodzika i niesamowitego dworu".

Park Romantyczny w Arkadii

W odległości 7 km od Łowicza znajduje się Park Romantyczny w Arkadii, założony pod koniec XVIII wieku przez Helenę Radziwiłłównę. To jeden z najpiękniejszych ogrodów romantycznych w Polsce, inspirowany europejskimi trendami epoki.

W parku można podziwiać liczne pawilony i budowle inspirowane antykiem, w tym Świątynię Diany, Akwedukt, Domek Gotycki oraz Przybytek Arcykapłana. Spacer po malowniczych ścieżkach wśród stawów, strumieni i wodospadów to niezapomniane przeżycie, szczególnie dla par szukających romantycznych miejsc.

Zamek w Oporowie

Około 25 km od Łowicza, w miejscowości Oporów, znajduje się urokliwy późnogotycki zameczek z XV wieku, otoczony fosą. Obecnie mieści się w nim muzeum, gdzie można podziwiać oryginalne parkiety z XVIII i XIX wieku, kolekcję broni i zbroi, porcelanę, kopie obrazów wielkich mistrzów oraz meble z różnych epok.

Podsumowanie - Łowicz w pigułce

Łowicz to miasto, które zachwyca bogactwem historii, kultury i tradycji. Niezależnie od tego, czy interesujesz się architekturą, sztuką ludową, czy po prostu szukasz ciekawego miejsca na weekend, znajdziesz tu coś dla siebie. Bazylika katedralna, unikatowy trójkątny rynek, bogate zbiory muzeum miejskiego oraz okoliczne atrakcje, takie jak Skansen w Maurzycach, Pałac w Nieborowie czy Park Romantyczny w Arkadii, tworzą kompleksową ofertę turystyczną.

Wizyta w Łowiczu to również okazja do poznania żywej kultury ludowej regionu - kolorowych wycinanek, tradycyjnych strojów łowickich i lokalnych zwyczajów. Sezonowe wydarzenia, takie jak procesja Bożego Ciała czy Jarmark Łowicki, dodają miastu kolorytu i przyciągają turystów z całej Polski.

Planując pobyt w Łowiczu, warto zarezerwować przynajmniej weekend, aby spokojnie zwiedzić najważniejsze atrakcje miasta i okolicy. Dzięki dobremu położeniu komunikacyjnemu, różnorodnym opcjom zakwaterowania i bogatej ofercie kulturalnej, Łowicz stanowi doskonały cel podróży zarówno dla par, rodzin z dziećmi, jak i indywidualnych turystów zainteresowanych polską historią i folklorem.