
Odkryj Kordegardę w Parku Karola Ferdynanda Wazy w Wyszkowie
W sercu Wyszkowa znajduje się niezwykła neogotycka kordegarda. Od 1870 roku jest bramą do Parku Karola Ferdynanda Wazy. Ten zabytek klasy A-516, wpisany do rejestru w 1984 roku, to nie tylko świadectwo historii. Jest też żywym elementem lokalnej tożsamości.
Jego strzeliste wieżyczki i charakterystyczne detale od razu przyciągają wzrok. Zapraszają do odkrywania tajemnic przeszłości.
Dlaczego ten obiekt zasługuje na Twoją uwagę? To jedyny dobrze zachowany przykład XIX-wiecznej architektury ogrodowej w regionie. Jego współrzędne (52°35′24,8″N 21°27′10,4″E) warto wpisać w nawigację. Idealnie komponuje się z alejkami parku, tworząc malowniczy pejzaż dla spacerowiczów i miłośników sztuki.
Podczas wizyty zwróć uwagę na detale. Na przykład kute ornamenty w bramie czy herb rodowy nad wejściem. To właśnie takie elementy sprawiają, że kordegarda stała się wizytówką miejskich parków w Polsce północno-wschodniej. Jej obecność podkreśla unikalne połączenie natury z dziedzictwem kulturowym.
Kluczowe wnioski
- Neogotycki zabytek pełni funkcję bramy do parku od ponad 150 lat
- Obiekt posiada najwyższą formę ochrony (nr A-516) od 1984 roku
- Precyzyjna lokalizacja: 52°35′24,8″N 21°27′10,4″E
- Unikatowy przykład architektury ogrodowej w skali regionu
- Łączy funkcje użytkowe z wartościami artystycznymi
Kordegarda w Parku Karola Ferdynanda Wazy – perła architektury i historii
Przedstawiamy cię strażnicę czasu. To nie zwykły budynek. To świadek wielu zmian, łączący politykę, rzemiosło i ludzkie losy.
Początki budowli w kontekście historii Wyszkowa
Kordegarda powstała w 1846 roku. To wynik systemu majoratów, kiedy carska reforma dawała ziemię urzędnikom. Senator Mikołaj Nowosilcow otrzymał Wyszkowski majorat. Stróżówka miała strzec nowych granic.
- Funkcja obronna: pierwotnie budynek pełnił rolę punktu obserwacyjnego
- Zmiana własności: od dóbr kościelnych przez carskich urzędników po samorząd
- Symbol statusu: ceglane detale świadczyły o prestiżu właściciela
Architektoniczne detale zabytku
Spójrz na neogotyckie elementy:
- Łuki ostre w oknach – nawiązanie do średniowiecznych warowni
- Ceglane blendy – pionowe wnęki dekorujące elewację
- Krenelaż na szczycie – imitacja blanków obronnych
"To przykład tzw. gotyku romantycznego – stylu, który w XIX wieku stał się symbolem narodowej tożsamości"
Wydarzenia historyczne związane z obiektem
W 1939 roku hitlerowcy spalili archiwa w pobliskim gimnazjum. Kordegarda ocalała, ale przez lata popadała w ruinę. Rewitalizacja z 2015 roku odmieniła jej los.
- Odtworzono oryginalną kolorystykę ścian
- Zainstalowano oświetlenie podkreślające detale architektoniczne
- Postawiono ławeczkę pamiątkową z tablicą informacyjną
Spokojny spacer po parku pozwala dotknąć historii. Wystarczy przyjrzeć się śladom kul z 1944 roku.
Kordegarda w Parku Karola Ferdynanda Wazy – dlaczego warto zaplanować wizytę?
Kordegarda w parku Karola Ferdynanda Wazy to nie tylko zabytek. To miejsce, które łączy historię z relaksem. Pokazuje, jak zabytki mogą współżyć z życiem współczesnym.
Warto zwrócić uwagę na trzy ważne aspekty tego miejsca:
- Architektura z XVIII wieku przypomina królewskie rezydencje
- Ścieżki spacerowe łączą historię z naturą
- Interaktywne tablice ułatwiają samodzielne odkrywanie historii
Park z kordegardą jest dostępny przez cały rok. Wiosną i latem idealne są zacienione aleje. Jesienią warto podziwiać kolorystykę przyrody. Zimą park prezentuje się w śnieżnej scenerii.
Dla rodzin z dziećmi przygotowano questy historyczne. To gry terenowe, które łączą zabawę z nauką o lokalnej historii. Spacerując parkiem, łatwo zauważysz ślady dawnych wydarzeń.
Zachęcamy do pobrania bezpłatnej mapy edukacyjnej przed wizytą. Mapa dostępna na stronie Urzędu Miasta Wyszków zawiera opis najciekawszych punktów. Zawiera też propozycje tras zwiedzania dla różnych grup wiekowych.
FAQ
Gdzie dokładnie znajduje się kordegarda w Wyszkowie i czy jest objęta ochroną konserwatorską?
Kordegarda stoi przy ulicy Zakolejowej 1. Ochrona konserwatorska zapewnia jej bezpieczeństwo. Podczas zwiedzania zobaczysz niebieską tabliczkę zabytkową.
Jakie elementy architektury neogotyckiej można rozpoznać w budynku kordegardy?
W budynku znajdziesz ostrołukowe otwory okienne i krenelażową attykę. Ceglane skarpy wzmacniają konstrukcję. Asymetryczny układ bryły to typowe cechy neogotyku.
Czy park Karola Ferdynanda Wazy oferuje materiały edukacyjne dla rodzin?
Tak, po rewitalizacji w 2018 roku powstały ścieżki historyczne. Są tablice informacyjne w języku polskim i angielskim. Polecamy panel przy ławeczce pamiątkowej.
Jakie wydarzenia historyczne związane są z tym miejscem?
Kordegarda była świadkiem spalenia pobliskiego gimnazjum przez wojska niemieckie we wrześniu 1939 roku. W latach 1944-1945 w budynku stacjonowali żołnierze Armii Czerwonej. Od 1952 roku pełnił funkcję magazynu Miejskiego Domu Kultury, aż do kompleksowej renowacji w 2010 roku.
Dlaczego warto połączyć zwiedzanie kordegardy z wizytą w parku?
Park Karola Ferdynanda Wazy to unikatowy przykład założenia krajobrazowego. W sąsiedztwie kordegardy rośnie okaz klonu jawora o obwodzie 3,5 m. Idealne miejsce na edukacyjną lekcję dendrologii z dziećmi.
Czy w okolicy znajdują się inne zabytki związane z historią Wyszkowa?
W promieniu 500 m od kordegardy zobaczysz: - Kościół św. Idziego z elementami gotyku nadwiślańskiego - Drewniany spichlerz z 1921 roku przy ul. Warszawskiej - Pomnik Bitwy pod Wyszkowem z 1920 roku Tworzą one spójny szlak architektury historycznej miasta.
- Szczegóły
- Autor: Jacek Szymanik
- Kategoria: Gmina Wyszków
- Odsłon: 3

