Święto Wojsk Obrony Terytorialnej

27 września to dzień, który łączy współczesną formację z dziedzictwem Armii Krajowej i Testamentem Polskiego Państwa Podziemnego.

W tym roku obchody przyjęły formę symboliczną z powodu dużych zniszczeń po fali powodziowej. Zamiast rozbudowanej oprawy przeważa wdzięczność wobec żołnierzy niosących pomoc lokalnym społecznościom.

Ustanowienie daty 27 września akcentuje historyczną tożsamość piątego rodzaju sił zbrojnych i ich ciągłość z etosem podziemnego państwa. Dowódca gen. bryg. dr Krzysztof Stańczyk przesłał życzenia, podkreślając rolę formacji w akcjach pomocowych.

W tym wprowadzeniu zapowiadamy przegląd działań terenowych — w tym operację „Feniks” — oraz omówienie zadań, struktury i liczebności formacji. Artykuł pokaże też, jak formacja różni się od wojsk operacyjnych i jak działa w kryzysie.

Kluczowe wnioski

• 27 września to symboliczna data z mocnym odniesieniem historycznym.
• Obchody w roku powodzi skupiają się na podziękowaniach dla żołnierzy.
• WOT kontynuuje tradycję Armii Krajowej i Testamentu Polskiego Państwa Podziemnego.
• Życzenia dowódcy podkreślają znaczenie służby lokalnym społecznościom.
• Kolejne sekcje artykułu przybliżą operacje, strukturę i zadania formacji.

Święto Wojsk Obrony Terytorialnej: tegoroczne obchody, najnowsze informacje i zdjęcia

Tegoroczne obchody przybrały formę skromnej pomocy, bo działania ratunkowe zyskały priorytet. W centrum uwagi znalazły się operacje ratunkowe i odbudowa terenów dotkniętych powodzią.

Symboliczne uroczystości i podziękowania

27 września miał charakter symboliczny — tradycyjne ceremonie zastąpiła realna pomoc. Komunikaty dnia kładły nacisk na wdzięczność wobec żołnierzy i personelu, którzy nieprzerwanie działają na rzecz poszkodowanych.

Operacja „Feniks”: zakres działań

Od 13 września terytorialsi pracują non‑stop w południowo‑zachodniej Polsce. 23 września rozpoczęto operację Feniks — największą taką akcję w historii, skoncentrowaną na osuszaniu, ewakuacji, zabezpieczeniu infrastruktury i szybkiej odbudowie.

Przekaz dowódcy

"Dziękuję za poświęcenie i profesjonalizm. Wasza służba pokazuje, czym jest obecność dla lokalnych społeczności."

gen. bryg. dr Krzysztof Stańczyk

• Koordynacja z innymi służbami: wspólne działania z samorządami i ratownikami.
• Film i zdjęcia z terenu: dokumentują pracę przy wałach i punktach pomocy.
• Etos służby: pomoc lokalna stanowi istotę współczesnej obrony terytorialnej.

Dziedzictwo Armii Krajowej i Testament Polskiego Państwa Podziemnego w etosie WOT

Data 27 września została wybrana, by połączyć współczesny etos formacji z duchem ruchu oporu.

To czytelne nawiązanie do armii krajowej i Testamentu Polskiego Państwa Podziemnego spaja historię z nowoczesnymi zadaniami.

Bliskość form działania — lokalne zakorzenienie, sieciowość i znajomość terenu — tworzy most między tradycją a dziś.

Symbolika ma praktyczne znaczenie: pamięć o przeszłości wzmacnia morale żołnierzy i buduje zaufanie społeczne.

• Data podkreśla obywatelską odpowiedzialność i gotowość do działania „blisko domu”.
• Tradycja przekłada się na zadania związane z ochroną ludności i wsparciem w kryzysie.
• Szkolenia odzwierciedlają realne potrzeby lokalnych wspólnot i współdziałanie z innymi służbami.

"Pamięć o przeszłości stanowi podstawę współczesnej misji i odpowiedzialności za bezpieczeństwo lokalne."

Takie osadzenie święta nadaje mu wymiar programowy — to nie tylko ceremonia, lecz także narzędzie budujące tożsamość, rekrutację i komunikację z obywatelami.

Wojska Obrony Terytorialnej dziś: rozwój, liczebność i kluczowe zadania formacji

Od 2017 roku formacja rozwijała się szybko, przechodząc od pierwszych brygad do rozbudowanej struktury gotowej na kryzysy.

Etapy formowania i kamienie milowe

W 2017 r. powołano Dowództwo i wstępnie sformowano sześć brygad, osiągając ponad 7,5 tys. żołnierzy.

Rok 2018 to kolejne siedem brygad i Centrum Szkolenia w Toruniu. W 2019 r. dołączono szkołę podoficerską „SONDA” i CSŁiI.

Liczebność, struktury i moduły

Obecnie formacja liczy ponad 40 tys. żołnierzy, z celem ok. 50 tys. W systemie działa 43 moduły zadaniowe w 16 województwach.

Do dyspozycji są zespoły: 20 oceny odbudowy, 15 oceny wsparcia oraz 21 naziemnych zespołów poszukiwawczo‑ratowniczych.

Misja w czasie pokoju i zagrożenia

W czasie pokoju nacisk kładziony jest na operacje kryzysowe — pomoc przy powodzi, wsparcie Straży Granicznej i ochrona infrastruktury, np. portu Rzeszów‑Jasionka.

W czasie zagrożenia działania obejmują współdziałanie z siłami operacyjnymi, walkę przeciwdywersyjną oraz pomoc przy przyjmowaniu wojsk sojuszniczych.

Rola Dowództwa jako Centrum Zarządzania Kryzysowego MON zwiększa szybkość decyzji i koordynację zasobów.

• Standaryzacja szkoleń przez ośrodki i szkoły zwiększa interoperacyjność z innymi siłami.
• Skoordynowane moduły pozwalają na szybkie przemieszczanie wsparcia i krótszy czas reakcji.
• Dwuwektorowa misja łączy pomoc lokalną z zadaniami obronnymi.

Wniosek

Obchody w tym roku pokazały, że dzień pamięci 27 września zyskał wymiar służby — zamiast samej ceremonii liczyła się realna pomoc dla poszkodowanych.

Operacja Feniks uwidoczniła skalę i dojrzałość wojsk obrony terytorialnej, łącząc szybkość mobilizacji, kompetencje techniczne i współdziałanie międzyresortowe. Konsekwentna rozbudowa od 2017 roku oraz rozlokowane moduły gwarantują gotowość w czasie pokoju i zagrożeń.

Rola Dowództwa jako Centrum Zarządzania Kryzysowego MON upraszcza koordynację zasobów. Takie działania umacniają zaufanie społeczne i sprawiają, że swoje święto staje się momentem potwierdzenia pozycji wojsk obrony jako filaru bezpieczeństwa kraju.

FAQ

Czym jest święto formacji obchodzone 27 września?

To dzień poświęcony uczczeniu żołnierzy i pracowników formacji, nawiązujący do tradycji Armii Krajowej i pamięci polskiego państwa podziemnego. Obchody podkreślają rolę służby w lokalnych społecznościach oraz zaangażowanie w pomoc przy klęskach żywiołowych.

Jakie formy mają uroczystości w tym dniu?

Uroczystości obejmują ceremonie wręczenia odznaczeń, defilady, wystąpienia dowódców, pokazy sprzętu oraz akcje pomocowe dla mieszkańców dotkniętych powodziami. To też okazja do prezentacji szkoleń i działań ratowniczych.

Co to była Operacja „Feniks” i jakie miała zadania?

Operacja „Feniks” to przykład działań pomocowych skoncentrowanych na łagodzeniu skutków powodzi. Żołnierze przeprowadzali ewakuacje, usuwali osuwiska, wzmacniali wały przeciwpowodziowe i wspierali odbudowę zniszczonych terenów.

Jaką rolę pełni przekaz dowódcy podczas obchodów?

Przekaz dowódcy ma charakter motywacyjny i informacyjny. Podkreśla osiągnięcia formacji, dziękuje żołnierzom za służbę, wskazuje priorytety na najbliższy rok oraz przypomina o obowiązkach wobec społeczności lokalnych.

Dlaczego wybrano datę 27 września?

Data nawiązuje do historycznej tożsamości i dziedzictwa Armii Krajowej oraz testamentu polskiego państwa podziemnego. Pozwala łączyć współczesną służbę z tradycją oporu i obrony społeczeństwa.

Jak wygląda rozwój formacji od 2017 roku?

Od 2017 roku formacja rozwijała struktury poprzez tworzenie brygad, ośrodków szkoleniowych i centrów dowodzenia. Nastąpił wzrost liczebny oraz profesjonalizacja szkoleń i wyposażenia.

Ile osób służy obecnie i jakie są struktury organizacyjne?

Obecnie w służbie jest ponad 40 tys. żołnierzy. Struktury obejmują brygady, moduły zadaniowe, zespoły reagowania kryzysowego oraz jednostki szkoleniowe, które współpracują z innymi służbami i siłami zbrojnymi.

Jakie są główne zadania formacji w czasie pokoju?

W czasie pokoju główne zadania to wsparcie społeczności lokalnych, pomoc przy klęskach żywiołowych, ochrona infrastruktury krytycznej oraz prowadzenie szkoleń i ćwiczeń przygotowujących do współdziałania z siłami operacyjnymi.

W jaki sposób formacja współpracuje z innymi służbami podczas kryzysu?

Współpraca odbywa się poprzez wspólne ćwiczenia, wymianę informacji i koordynację akcji ratunkowych. Formacja często współdziała ze strażą pożarną, policją, strażą graniczną oraz samorządami.

Jak lokalne społeczności mogą skorzystać z pomocy formacji?

Mieszkańcy mogą otrzymać wsparcie w ewakuacji, zabezpieczeniu domostw, transporcie pomocy humanitarnej oraz w działaniach naprawczych po żywiołach. Informacje o konkretnych akcjach udostępniają lokalne władze i media.